Trala entrada en vigor dos “Motu proprio” “Mitis Iudix Dominus Iesus” e “ Mitis et Misericordis Iesus” introducíronse modificacións sustanciais nas causas canónicas de nulidade matrimonial, reguladas nos Cánones 1671 a 1691 do Código de Dereito Canónico.
Os aspectos básicos da reforma pódense resumir nos seguintes puntos:
- Unha única sentencia de carácter executivo.
Suprímese a doble sentencia conforme. Bastará con unha sola decisión conforme en favor da nulidade do matrimonio.
A sentencia de nulidade será executiva salvo que sexa recurrida pola outra parte. Non obstante, se o Tribunal apreciase que a apelación é manifestamente dilatoria, porá fin á mesma e confirmará a primeira sentencia.
- Duración dos procesos ordinarios non poderá superar un ano.
- Introducción do proceso máis breve ante o Obispo
Con este procedemento preténdese axiliza-la tramitación de nulidades onde os argumentos presentados amosan clara evidencia dun matrimonio nulo.
Poderase seguir este procedemiento nos supostos recollidos no Canon 1683:
Naqueles casos nos que a demanda sexa presentada polos dous cónxuxes o por un deles, previo o consenso do outro ou naqueles supostos nos que se den circunstancias de feitos e persoas apoiadas en testemuñas e documentos que non precisen unha instrucción máis detaiada e fagan manifesta a nulidade.
As circunstancias que poden dar lugar a esta tramitación aparecen recollidos no artigo 14 de Mitis Iudix Dominus Iesus. Entre outros causales de nulidade recóllense:
- falta de fe que pode xerar simulación do consentimiento
- error que determina a vontade
- brevedade da convivencia matrimonial
- aborto para impedi-la procreación
- permanente relación extraconxugal ó tiempo do matrimonio, ou sucesivo
- ocultar dolosamente a esterilidade
- ocultar unha enfermedade contaxiosa
- ocultar fillos dunha relación anterior
- embarazo imprevisto da muller
- violencia física para consegui-lo consentimento
- falta de uso da razón comprobada por documentos médicos
Por outra parte, a tramitación deste procedemiento ten unha duración inferior á do procedemiento ordinario.
- O Vicario Xudicial poderá redirixir procedementos.
Outra novidade destacable, refírese á posibilidade de que o Vicario Xudicial redirilla procedementos que considere preciso. Poderá decidir se un procedemento breve se debe continuar tramitando polo procedemento ordinario
- Restáurase a apelación á sede Metropolitana.
- Mantense a la apelación á Sede Apostólica.